სავაჭრო ცენტრების წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ კორონავირუსთან ბრძოლისთვის საჭირო ყველა რეკომენდაციას იცავენ და ერთ–ერთი ყველაზე კარგად დაცული სავაჭრო გარემო აქვთ, რაზეც მათი თქმით, მოწმობს ის ფაქტიც, რომ პანდემიის პერიოდში სავაჭრო ცენტრი არ გამხდარა მნიშვნელოვანი ვირუსის გავრცელების წყარო.
„კომერციული უძრავი ქონების და რითეილის (საცალო) სექტორი საქართველოში ერთ-ერთ ყველაზე დიდ დამსაქმებელს, ბიზნეს აქტივობის გენერატორს და ბიუჯეტის საგადასახადო შემოსავლების მნიშვნელოვან წყაროს. ტურისტული ბაზრის კოლაფსით, სასტუმროების და რესტრონების შემდეგ, სწორედ რითეილის და კომერციული უძრავი ქონების სეგმენტმა განიცადა ყველაზე დიდი ზარალი და ფაქტიურად ყველა სავაჭრო ცენტრს და რითეილერს უწევს ფორს-მაჟორში თვითგადარჩენის რეჟიმში ფუნქციონირება. კერძოდ:
- შემცირებულია ეკონომიკა: შემცირებულია რითეილ ბაზარი, შეცვლილია ბაზრის სტრუქტურა და ხდება მისი კატეგორიების სწრაფი ცვლილება; მკვეთრადაა გაუარესებული მომხმარებლის მსყიდველუნარიანობა და შემცირებულია მომხმარებელთა რაოდენობა; ამოწურულია საინვესტიციო რესურსი.
- ვალუტის კურსის სწრაფი დევალვაციისა და არასტაბილური, არაპროგნოზირებადი სავაჭრო გარემოს გამო, შეუძლებელია გრძელვადიანი პროგნოზების გაკეთება. შესაბამისად, შეუძლებელი ხდება ლიკვიდური სეზონური პროდუქციისა და მარაგების შევსების ოპტიმალური დაგეგმვა, იზრდება არარეალიზებული პროდუქციის მოცულობა, რაც დამატებით ფინანსურ ზიანთან არის დაკავშირებული;
- სავაჭრო ცენტრების უმრავლესობას ფაქტიურად სრულად აქვს ამოწურული ინვესტირებისთვის და უწყვეტი ოპერირებისთვის საჭირო ბიუჯეტი. ხდება ადამიანური რესურსის გაზრდილი მოცულობის ყოველდღიურად მობილიზება, რაც საჭიროა სავაჭრო ცენტრის შეუფერხებლად ოპერირებისთვის და ეს იწვევს მნიშვნელოვან დამატებით ხარჯებს.
მოგეხსენებათ, საგანგებო მდგომარეობის შემდგომ, ჩვენ, ჩვენი ძალებით შევძელით შეგვენარჩუნებინა ფუნქციური ბიზნესი და ადამიანური რესურსის მნიშვნელოვანი ნაწილი. მაქსიმუმი გავაკეთეთ იმისათვის, რომ შეგვენარჩუნებინა მოიჯარეები სავაჭრო ცენტრებში. როგორც ჩვენ, ასევე მოიჯარეებს, სამი თვის დანაკლისის აღდგენის იმედი გვქონდა წლის ყველაზე დატვირთულ წინასაახალწლო პერიოდში, რაზეც ვაკეთებდით ოპტიმისტურ პროგნოზებს.
- ჩვენს სავაჭრო ცენტრებში პირდაპირ დასაქმებულია 2000–მდე თანამშრომელი (მოლის ადმინიტრაცია, მომსახურება), ხოლო მაღაზიებში პირდაპირ არის დასაქმებული 15000–მდე თანამშრომელი; სავაჭრო ცენტრში არაპირდაპირ დასაქმებულ თანამშრომელთა რაოდენობა გაცილებით მეტია. ჩვენ, ჩვენი რესურსებით მოვახერხეთ საგანგებო მდგომარეობის პირობებში თანამშრომელთა ამ რაოდენობის შენარჩუნება, თუმცა რესურსი სრულად, წინასწარ და გადაჭარბებით გახარჯულია. ასევე, ამოწურულია ყველა ის ლიმიტი, რაზე გათვლაც გვქონდა ოპერირების აღდგენიდან წლის ბოლომდე. ოპერირების შეზღუდვის პირობებში თანამშრომლების შენარჩუნებას ბიზნესი ვერ შეძლებს.
- ფაქტიურიად ყველა სავაჭრო ცენტრს ექმნება მიმდინარე საბანკო ვალდებულებების მომსახურების პრობლემა და დღის წესრიგში დგას სესხების შემდგომი რესტრუქტურიზაციის აუცილებლობა. სავაჭრო ცენტრის ოპერირების აღდგენას სჭირდება ბევრად მეტი ფინანსური რესურსი და დრო ჩაკეტვის პერიოდში მის მიერ გენერირებადი შესაძლო შემოსავლის ოდენობასთან შედარებით.
მოგეხსენებათ, სავაჭრო ცენტრები იცავენ ვირუსთან ბრძოლისთვის საჭირო ყველა რეკომენდაციას. სავაჭრო ცენტრი ერთ–ერთი ყველაზე კარგად დაცული სავაჭრო გარემოა. აღნიშნულს მოწმობს ის ფაქტიც, რომ პანდემიის პერიოდში სავაჭრო ცენტრი არ გამხდარა მნიშვნელოვანი ვირუსის გავრცელების წყარო. კრიტიკულია, რომ დეკემბრის თვეში არ მოხდეს სავაჭრო ცენტრების დაკეტვა, რაც სრულად ჩამოშლის კომერციული უძრავი ქონების და საცალო ვაჭრობის სექტორს.
ყოველივე ზემოაღნიშნული გამოწვევების გათვალისწინებით, მათ შორის ბაზარზე არსებული ეკონომიკური მდგომარეობის, მიმდინარე ფინანსური ვალდებულებების, რითეილერების მდგომარეობის, 2020 წელს სამ თვიანი ე.წ “ლოქდაუნის” პირობებში, ჩვენი თანამშრომლების მიმართ აღებული პასუხისმგებლობის და ყველა სხვა ფაქტორის გათვალისწინებით, მოგმართავთ თხოვნით - ტურისტული სექტორის მსგავსად, ჩვენთვისაც შემუშავდეს ანტიკრიზისული პაკეტი, რომელიც მოიცავს:
- გაიხსნას და მიეცეთ სავაჭრო ცენტრებს ფუნქციონირების საშულაბა 15 დეკემბირდან 3 იანვრის ჩათვლით. დროის ამ მონაკვეთზე მომხმარებელთა გადანაწილება რეალურად შეამცირებს მასიური თავყრილობების რისკს და ინფექციის გავრცელების ალბათობას.
- 2020 წლის ივლისში გადავადებული ქონების გადასახადის გაუქმება, რომლის გადახდის ვადაც იწურება 30 ნოემბერს. ეს საშუალებას მოგვცემს გამოთავისუფლებული თანხები მივმართოთ საოპერაციო სტაბილურობის შენარჩუნებაზე და ასევე მინიმუმ შემდგომი 4 თვის განმავლობაში შევინარჩუნოთ დასაქმებული პერსონალის 80%-ზე მეტი.
- 750 ლარამდე ხელფასზე დაწესებული საშემოსავლო გადასახადის გადახდაზე არსებული შეღავათის გაგრძელება 2021 წლის პირველი კვარტლის ბოლომდე.
- ბანკებთან საკრედიტო ვალდებულებების რესტრუქტურიზაციაზე მოლაპარაკებებში ეროვნული ბანკის ჩართვა და დახმარება, რომ მიღწეულ იქნას შეთანხმება სესხების 12 თვიანი საშეღავათო პერიოდით რეფინანსირებაზე და ამავე დროს მინიმუმ 6 თვის საპროცენტო ხარჯის სუბსიდირება. ამ პერიოდში საბანკო სექტორი მიიღებს საპროცენტო შემოსავალს, რაც მათთვისაც კრიტიკულია.
ვაცხადებთ მზაობას, რომ ოპერატიულად გავაგრძელოთ მუშაობა სამთავრობო სტრუქტურებთან სამუშაო ჯგუფის ფარგლებში და განვიხილოთ ყველა ზემოთ ნახსენები საკითხი, რომ ერთად ვიპოვიოთ შექმნილი კრიზისის მინიმალური დანაკარეგბით გადატანის გზები“, – ნათქვამია სავაჭრო ცენტრების მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.
მთავრობის გადაწყვეტილებით, ქვეყანაში მოქმედი წერტილოვანი შეზღუდვები გამკაცრდება და გაფართოვდება. 28 ნოემბრიდან 2021 წლის 31 იანვრის ჩათვლით პერიოდში, დიდ ქალაქებში – თბილისში, ბათუმში, ქუთაისში, რუსთავში, გორში, ფოთში, ზუგდიდში, თელავში – სავაჭრო ობიექტები (გარდა სურსათის, ცხოველების საკვების, აფთიაქების, ვეტაფთიაქის, საყოფაცხოვრებო ქიმიისა და ჰიგიენის მაღაზიებისა და პრესის ჯიხურებისა) მუშაობას მხოლოდ დისტანციურ რეჟიმში შეძლებენ. ღია და დახურული ბაზრობები არ იმუშავებენ, ფუნქციონირებას აგრძელებენ აგრარული ბაზრები. 24 დეკემბერიდან 2 იანვრის ჩათვლით პერიოდში შეზღუდვები შემსუბუქდება და სავაჭრო ცენტრები, ღია და დახურული ბაზრობები გაიხსნება.
პრემიერ-მინისტრ გიორგი გახარიას განცხადებით, საცალო ვაჭრობაში, ბაზრობებზე, მოლებსა და მაღაზიებში დასაქმებულები ერთჯერადად 300-ლარიან დახმარებას მიიღებენ. ამასთან, გახარიას თქმით, ფინანსთა სამინისტროს დაევალა, რომ მოქალაქეებმა ეს დახმარება დეკემბრის ბოლომდე მიიღონ.
