ხუნდაძემ ამ საკითხზე საკუთარი მოსაზრება იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის სხდომაზე გამოთქვა, სადაც დღეს ამნისტიის შესახებ კანონპროექტი განიხილეს.
„მინდა შევეხო ოჯახური ძალადობის საკითხს. მინდა გითხრათ, რომ არც იურისტი ვარ და მით უმეტეს, არც სისხლის სამართლის სპეციალისტი, თუმცა ამნისტიასთან დაკავშირებით მუშაობის გარკვეული გამოცდილება მაქვს. 2012 წელს მაქვს უშუალოდ მონაწილეობა მიღებული ამ ჰუმანურ აქტთან დაკავშირებით.
ბატონო მიხეილ, თქვენ ახსენეთ, რომ ოჯახურ ძალადობასთან დაკავშირებით არის პრინციპული ნეგატიური დამოკიდებულება, რომ იქნას გარკვეული ნაწილი გათვალისწინებული, მაგრამ ძალიან ბევრი ოჯახის წევრებთან მქონია საუბარი და მათი ნათქვამიც მოვიტანე. არა მარტო მათი ნათქვამი, ჩემი აზრიც ემთხვევა მათსას და ამიტომ ვალდებულად ვთვლი თავს, რომ ამაში უფრო აქტიური მონაწილეობა მივიღო.
არის ისეთი შემთხვევები, ემოციურ ფონზე წარმოშობილი კონფლიქტები. რა თქმა უნდა, დამდგარ შედეგს გამართლება არ აქვს, თუნდაც ეს ემოციის ფონზე იყოს, მაგრამ ვფიქრობ, რომ რაღაც ნაწილი ამ საკითხთან დაკავშირებით არ იქნებოდა ურიგო და შესაძლოა, აუცილებელიც, რომ გაგვეთვალისწინებინა.
პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, გათვალისწინება სოციალური ფონის, მით უმეტეს, ამ პანდემიის ფონზე, როდესაც ყველა ოჯახს დამატებითი ტვირთი აქვს, ისევე, როგორც მთელ ქვეყანას და მსოფლიოც ძალიან დიდ ტვირთს ზიდავს.
ახლა ოჯახები გახლეჩილია. აქ არის ბევრი პრობლემა. არის, რომ ოჯახს ეკონომიურად უჭირს და ოჯახის უფროსები (სამწუხაროდ, უფრო მეტად ოჯახის უფროსები არიან ხოლმე ამის ჩამდენი) არა თუ ეხმარებიან ოჯახს, არამედ ტვირთად აწვებიან და მათი მორალური და ეკონომიური მხარე ძალიან მძიმე და შეუსაბამო ხდება, მით უმეტეს, კიდევ ერთხელ ვამბობ, ამ რეალობაში.
თუმცა, მე არ ვფიქრობ, რომ ხელაღებით სრული ამნისტირება უნდა მოვახდინოთ დანაშაულის. ვთქვათ, ასეთი შემოთავაზება – თუ არის პირველი შემთხვევა, თუ სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში ყოფნის პერიოდში მას აქვს დადებითი დახასიათება და ოჯახის თანხმობა თუ არის. ჩემი აზრით, ერთი გამონაკლისი დაზღვევის მიზნით უნდა ჩაიდოს ამდაგვარად: თუ არის პირველი შემთხვევა, მაშინ უნდა იყოს გათვალისწინებული ოჯახის თანხმობა. რატომ ვფიქრობ ასე – იმიტომ, რომ შესაძლოა მეორე, მესამე შემთხევვაში ოჯახის თანხმობა იყოს ქვეცნობიერად ძალადობრივი და შესაძლოა, შემდეგში შედეგი იგივე დადგეს თუ ოჯახი არ გამოხატავს ამ თანხმობას და სასჯელის ამოწურვის შემდეგ ოჯახის უფროსი, წარსულში მოძალადე ისევ მიაკითხავს ოჯახს, შესაძლოა, სამაგიეროს გადახდის სურვილიც კი გაუჩნდეს. ამიტომ მე ვფიქრობ, მეორე შემთხვევაში, თუ შესაძლებელია, ოჯახის თანხმობა უკვე აღარ უნდა იყოს გასათვალისწინებელი. ეს მათთვისაც იქნება დაზღვევის მექანიზმი.
კიდევ ერთხელ ვამბობ, თუ ადამიანმა ეს ემოციურ ფონზე ჩაიდინა (რა თქმა უნდა, გამართლება ამისგან შორსაა), თუ მისი დახასიათებაც იძლევა იმის საშუალებას, რომ რისკები იქნეს აღქმული მინიმალური, თუ ოჯახიც თანახმაა – ამ სოციალურ ვითარებაში ეს იქნებოდა არა მხოლოდ კარგი, არამედ ძალიან კარგი და აუცილებელიც“, – განაცხადა დიმიტრი ხუნდაძემ.
ამნისტიის შესახებ კანონპროექტი დეპუტატმა მიხეილ სარჯველაძემ წარადგინა. მან დიმიტრი ხუნდაძის საპასუხოდ განაცხადა, რომ ქვეყანაში ისეთი სოციალური გარემოა, სადაც ოჯახში ძალადობის დანაშაული სისტემურ პრობლემად იქცა.
„ამას რომ ანგარიში არ გავუწიოთ, არ ივარგებს. ამიტომ, მე მაინც იქითკენ ვარ, რომ აუცილებელი იქნება უფრო ინდივიდუალური მექანიზმებით იმ პრობლემის გადაჭრა, რასაც თქვენ ბრძანებთ. ეს შეიძლება იყოს პირობით ვადამდე გათავისუფლება და სხვა. ასევე, სპეციფიკურია ისიც, რომ ეს არის რთული დანაშაული იმიტომ, რომ ბევრი ლატენტურია (ლატენტურის გამოვლენა დიდი პრობლემა და ამოცანა იყო საზოგადოებისთვის) და სახელმწიფოს მნიშვნელოვანი წინსვლა აქვს ამ მიმართულებით. მეორე არის ის, რომ მტკიცების სტანდარტის თვალსაზრისით არის პრობლემური დანაშაული იმიტომ, რომ, რაც ბრძანეთ, ემოციური ფონის და სხვდასხვა მოტივიდან გამომდინარე, ადამიანები შემდეგში უარს ამბობენ ჩვენების დადასტურებაზე, თავს იკავებენ, თითქოს ოჯახური კონფლიქტის ალტერნატიული გზებით გადაწყვეტას ცდილობენ. ეს პრობლემაა, რომელიც არსებობს, თვალი უნდა გავუსწოროთ და უფრო მეტი ანგარიშის გაწევის ვალდებულება გვაქვს სამართალდამცავი სტრუქტურების დამოკიდებულების საკითხისადმი“, – განაცხადა სარჯველაძემ.
მან აღნიშნა, რომ მისთვის გაუგებარია და არ იცის, რას ნიშნავს დიმიტრი ხუნდაძის მიერ ნახსენები „ოჯახის უფროსი“.
„დაზუსტებას არ ვითხოვ. უბრალოდ, არ ვიცი. თუ მარჩენალს გულისხმობთ, ესეც არ შეიძლება გახდეს გადაწყვეტილების მიღების დროს მთავარი ფაქტორი. მესმის, რომ სოციალური პრობლემა არსებობს, მაგრამ მეორე მხრივ, ძალიან რთულია მდგომარეობა და ჩვენი საზოგადოება ამ მიმართულებით (ოჯახში ძალადობის - ავტ.) მნიშვნელოვან პროგრესს საჭიროებს, რბილად რომ ვთქვა“, – განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.
