XIX საუკუნეში ეს დერეფანი რუსებმა და ბრიტანელებმა ბუფერულ ზონად აქციეს, რათა თავ-თავიანთი იმპერიები აზიაში ერთმანეთს დაეშორებინათ. ვახანი კვლავ რჩება ავღანეთის მივიწყებულ „წანაზარდად“.
70 000 ვახანიდან 17 000-მდე მიწათმოქმედებასა და მომთაბარეობას მისდევს. ისინი დღემდე შუა საუკუნეების ტიპის საძოვრებსა და ქვის ღობით გარშემორტყმულ ქოხებში ცხოვრობენ. მათი ინდოევროპული ენა, რომელსაც ვახის უწოდებენ, სპარსულს ენათესავება.
ომის ქარცეცხლში გახვეულ ავღანეთში ვახანი კიდევ უფრო ღარიბი, უკიდურესად იზოლირებული და ჰინდუქუშის მთებით დაცული მოჩანს. „მშვიდობის ოაზისში“ იაკებზე მჯდომი გლეხები კალოზე დაატარებენ ხარებს და ბიბლიური წესით ლეწავენ თავთავებს, უძველესი ეპოქის წყლის წისქვილები კი მარცვალს ფქვავენ. აქაური ფერმერები ზომიერ ისმაილიზმს მისდევენ და ქალებიც პირბადის გარეშე დადიან.
სეზონური ნაგებობა სახელად კაპა, ტოტებით, ფოთლებითა და ბალახითაა აგებული. ზაფხულის თვეებში კაპა დღისით ჩრდილს, ღამით კი უფრო კომფორტულ საძინებელს უზრუნველყოფს.
National Geographic-ის ცნობილი მკვლევარის, პოლ სალოპეკის თქმით, ქვეყნის სხვა კუთხეებისგან განსხვავებით, აქ არავინ ატარებს იარაღს, რადგან თოვლიან მწვერვალებს არა სამხედროები, არამედ თოვლის ლეოპარდები დარაჯობენ.
